Sarita ni Roy V. Aragon
"Sawem, ipakitam, ipaneknekmo nga ay-ayatennak met, Roland. Dinak a liklikan. Dinak bay-an nga agkastoy." |
SAWEM MAN, ROLAND, sawem kadi no maiparit nga ayatenka," kasla
agpakarigat ti timek ni Joyce. Arindanumenen dagiti kasla agpakaasi a matana a
nakaturong ken ni Roland a nakatakder, nakatallikud kenkuana. "Sawem kadi
no pakabasolak daytoy nga ayat..."
Kuti ti abaga ken nauyos a sennaay
ti insungbat ni Roland.
"Ala, wen, nakababbaba ti
panagkitam kaniak gapu kadagitoy nga ar-aramidek. Ngem awan ammok a sabali a
pamuspusan. Ilablabanko laeng ti ayatko, Roland."
Sinango ni Roland ni Joyce.
Nakair-irteng ti rupa daytoy. Kasla mangum-umsi dagiti matana iti likudan ti
pamuskolen nga anteohosna. "Awan kadin ti sabali nga ibagam?" Kinita
ni Roland ti relona. "I have to go. It’s almost 3:30 p.m. Adda
klasek."
"Roland, please..."
"Ken, Joyce, pangngaasim kadi
ta maudin daytoy. No awan met la ti napateg nga ibagam, dinak kadi singaenen.
Adut’ pakakumikomak. Asidegen ti midterm exams." Nakaporpormal ni Roland.
Innalana dagiti libro ken notebookna a nakaparabaw iti semento a bangko nga
ayanda. Addada iti sirok dagiti narukbos a narra a sumango iti nalawa a lawn ti
campus. Please, Joyce, kinunana ket inggay-atnan ti mapan.
"Roland..." Agarubosen ti
lua ni Joyce.
Apagapaman a kinita ni Roland ti
nakatugaw, kasla agpalpalimos itan a balasang. Sumagmamano a linabag ti atiddog
a buok daytoy ti dimket iti pingpingna a nabasa itan iti lua. Nangemkem ti
baro. Kasla adda kayatna nga ibaga. Ngem nagsennaay laeng. Nagbaw-ing ket
intarengtengnan ti nagna nga agturong iti college building.
Nabati a nakatugaw ni Joyce iti
semento a bangko. Nakamulengleng iti awan. Kasla dina madmadlaw dagiti
estudiante nga agsasarita iti asidegna ken pasaray manglabas kenkuana.
Pinunasna ti luana idi agangay. Apay ngamin a sangitak? naisipna. Saan, saan a
nasken. Ta saanak a sumuko, Roland. Irupirko ti riknak. Paneknekak nga ayat
daytoy. Diak maupay. Umno laeng ti ar-aramidek.
NO SARDENGAM KOMA ngaminen,
gaga!" immisuot ni Cielo, kakaseraan, kaeskuela ken gayyem ni Joyce.
Rabii. Addada iti kuartoda nga agreprepaso. Nakailad ni Joyce iti kamada ken
Cielo, ukag-ukagenna iti barukongna ti librona iti Banking and Finance, sennaay
a sennaay. Madama ti kuenta iti calculator ken kur-it ni Cielo iti worksheet a
nakasakab iti sangsanguenna a lamisaan. "Awan maganabmo. Kunak met nga
ipabpababam la ti dayawtayo a babbai iti dayta nga ar-aramidem."
"Saan a panangipababa, Chie.
Panangipangato ketdi, kunak manen. Panangirupir laeng iti karbengan ken
kalintegan ti riknatayo."
"Excuse me. Saanta man ngatan
nga agkinnaawatan. Ngem nakababain, Joyce. Nakapuotkan iti babai nga agarem iti
lalaki?"
"Chie, aniat’ maaramidak no
talaga nga ay-ayatek ni Roland ket diak met mauray nga isu ti mangarem
kaniak?"
"Ngem rumrummuar a cheapka a
babai, Joyce!"
"No apay ket ngamin nga
alasentayo no ti babai ti mangipaduyakyak iti ayatna iti tipona a lalaki,"
kinuna ni Joyce a kasla ti bagina met la ti kasarsaritana. "No apay ngamin
nga eksklusibo la para iti lalaki ti karbengan nga agarem. Idinto a no ania ti
marikna ti lalaki maipapan iti ayat, isu met la iti babai."
Saanen nga inkankano ni Cielo ti
ibagbaga ni Joyce. Nagsikig ni Joyce. Tinallikudanna ti gayyemna. Sinangona ti
semento a diding a nakaipidegan ti kama. Inukagna ti librona. Ngem dina maiyulo
ti agrebiu. Kitkitaenna kadagiti panid ti libro ti rupa ni Roland, ti
pakabuklan ni Roland. Ni Roland: narapis, natayag, di met isu ti guapo ngem
bagayna ketdi ti anteohosna, ken ti panagkawkawesna a simple ken lung-ayna nga
agigpil iti libro ken kuaderno ken folder ken envelope. Ni Roland nga
estudiante a mannurat, literary editor ti student publication, presidente ti
gunglo dagiti mannurat nga Ilokano iti kampus, secretary general ti Student
Council, kandidato a cum laude iti kursona nga AB Economics. Ni Roland a
kunkunada a suplado ken woman-hater. Ngem no apay a nakasusuabe no umisem. Ken
kasla nakalaglag-an ken nakalaklaka ken nakawaywaya a kapatang ken makadua.
"Joyce," insinga ni
Cielo, nakiatag iti kama. "Apay ngamin a ni Roland ti pagbagbagtitam?
Nagadu ti agar-arem kenka. Sungbatamon ni Arnel. Wenno ni Richard. Natartaraki
ken naguguapoda ngem iti daydiay a payatot ken bangkawas a Roland!"
"Dinak ngamin maawatan met,
Chie." Nagdata ni Joyce. "Awan kaniak ti kinataraki wenno kinaguapo.
Ti babai koma ket saan nga agdepende wenno paadipen iti kinaguapo wenno
kinamacho ti lalaki."
"Here we are again.
Kasabaannak manen. Ngem sangkakunak a saan a bagay kenka daydiay a Roland.
Nagsuerte ketdin! Nakapimpintaska. Sika koma ti reyna ti universidad no
kinayatmo la ti nagkandidata."
"No ayat ti maseknan, Chie,
awan binnagayan. Ken apay ketdin a dikami agkabagay? We’re a perfect couple.
Saan met a nalaad ni Roland, a."
"Ala, wen, masiribka met ta
dean’s listerka ngarud ken scholar. Dayta la kadin ti ibagbagaymo kenkuana
tapno kasta a kamkamatem? Joyce, balitadon iti kampus ti kukueem. Stop
it!"
SAAN KADI, AYA, ngata a kayat ni Roland? Di ngata, aya, maayat ti
baro? Nabayagen a salsaludsoden ni Joyce dagita iti bagina. Ket optimistiko nga
ibatbatad ti nakemna a kayat ni Roland. Nga adda met rikna kenkuana ni Roland.
Wen, patienna unay a napateg met
ken ni Roland. Ta sigudda man met a nasinged ken ni Roland. Agpagayamda ken
Roland. Dayta ti resulta daydi panagam-ammoda a dua idi 4th year high school
pay la ni Joyce. Adda idi naangay a literary seminar-workshop iti Villa
Margarita Mountain Resort idiay Bayombong nga inesponsoran ti gunglo dagiti
mannurat nga Ilokano iti Nueva Vizcaya. Naawis amin idi nga agessem nga agsurat
iti probinsia ken kabangibangna. Kameng ti staff ti school organda kas
retratista ken staff artist, maysa ni Joyce kadagiti napili a delegado iti
seminar. Itoy a seminar a nakita ni Joyce ni Roland. Adda metten sumagmamano a
sarita ken daniw ni Roland a naipablaak iti maysa a nalatak nga Iloko magazine.
Ipagarup idi ni Joyce a lumakayen ti mabasbasana a Roland Valencia Abad a
taga-Bagabag. Ngem nakaub-ubing gayam daytoy. Disinuebena la idi ket maikadua a
tawen daytoy iti kolehio. Nag-crush a dagus idi ken ni Roland. Ket
nakisinsinnuratan kenkuana. Idi agkolehio ni Joyce, nagenrol iti unibersidad a
pagbasbasaan ni Roland.
Nadlaw ni Joyce a kasla isu laeng
idi ti kasinged a babai ni Roland iti kampus. Nadamagna a nagbalin a
woman-hater ti baro manipud nagsinada iti nobiana. Dimmegdeg ti riknana ken ni
Roland. Ngem dina mauray nga ibatad ni Roland nga adda met riknana ken ni
Joyce. Ekstraordinario para ken ni Joyce ti kinaasideg ni Roland kenkuana. Ket
patien ti balasang nga adda la ketdi met panagayat ti baro kenkuana. Ngem apay
ngata a kasla alinduaen ni Roland?
Nalabit dina la kayat a tulawan ti
panagpagayammi, kunkuna ni Joyce iti bagina. Amangan ta maamak wenno maalumiim.
Ket din nagpabatubat ni Joyce, isun
ti nangiyebkas nga ay-ayatenna ni Roland. Duduada idi iti pasilio ti maikadua a
kadsaaran ti library building. Naladawen a malem.
Limmabbasit idi ni Roland. Di
nakatagari. Idi kuan, immirteng ti rupana.
Apay ngamin a dinak met la armenen,
kinuna idi ni Joyce. Marigatanakon iti riknak. Ay-ayatenka unay, Roland. Sawem
koma nga ay-ayatennak met.
Ni met Joyce ti limmabbasit ta awan
sinsao, pinanawan ketdin ni Roland! Kasla masinsinit ti dapan daytoy nga
immulog iti agdan.
Ket manipud idin, likliklikanen ni
Roland ni Joyce. Dua a semestren a likliklikan ni Roland.
KALKALPAS TI MIDTERM EXAMS. Nalukay ti aangsan dagiti estudiante.
Nawayadan nga agpallailang kalpasan ti no mano a lawas a repaso ken no mano
aldaw a panagibuddak kadagiti memoriado a sungbat kadagiti saulado a saludsod
iti test paper.
Paborito a pagpallailangan dagiti
estudiante ti nalawa a parke iti Capitol building ti Nueva Vizcaya. Ayuyang pay
dagiti agiinnarem, dagiti agaayan-ayat, aglalo no kastoy a mumalem ken
sumipnget.
Adu a paris ti nakalupisak iti
nalamuyot a karuotan iti sirok dagiti aruo iti asideg dagiti pussuak iti dayta
nga apagsipnget. Nairaman da Joyce ken Roland kadagita a paris.
"Kayatko la a
makapaglinnawagta, Joyce," kunkuna ni Roland. "Tapno dimo ibagbaga a
sadistaak. Ta maas-asianak met ket kenka. Dika rumbeng nga agkastakasta gapu la
kaniak. Nadagsen met ket a guilt para kaniak dayta nga ar-aramidem."
"Ngamin ket dinak
awaten..." Makalulua manen ni Joyce. Kasla manglunlunag-rikna ti perreng
dagiti matana. "Dinak kayat nga awaten. Iti dayta a siribmo, nagsimple ken
naglaka la koma maawatannak, Roland..."
Nagulimek ni Roland. Kitkitaenna
dagiti asmang iti aglawlawda. Nakalalailo dagiti asmang nga agbuybuya kadagiti
agdudumat’ silnag-marisna a pussuak.
"Dimo la ngamin awaten nga
ay-ayatenka, Roland. Nga ay-ayatenka la ngamin unay isu a kastoyak. Ket isu a
kastoyak, isu a napingetak, ta ammok nga ay-ayatennak met."
Immanges iti nauneg ni Roland sa
nagsao: "Maawatanka met ket, Joyce. Wen, mamatiak nga ay-ayatennak. Ket
patiem met nga ay-ayatenka. Ania pay la ngarud ti kayatmo a maaramid?"
"Sawem, ipakitam, ipaneknekmo
nga ay-ayatennak met, Roland. Dinak a liklikan. Dinak bay-an nga
agkastoy."
Immanges manen iti nauneg ni
Roland. "Dimo ngamin mautob no apay a likliklikanka. Kayatko koma a
maamirismo. Tapno awan koman dagitoy a mapaspasamak."
Di nagtagari ni Joyce.
Matmatmatanna ni Roland a nakabaw-ing ti rupana iti yan dagiti pussuak.
"Awan maaramidak no di
liklikanka, Joyce. Ngamin ket dinak met inggaan a sursuroten. Maragsakanak koma
ketdi ta kamkamatennak ti babai, ar-armennak ti maysa a babai. Ngem aniat’
ganasko? Saanak met a mananggundaway. Agingga a mabalin, nataknengak koma latta
a lalaki."
"Roland..."
"Respetarek ti karbengam nga
agayat ken ti kalintegam kas babai, Joyce. Ngem respetarem met koma ngamin ti
karbengak nga agayat. Respetarem met koma ngamin ti kalintegak kas
lalaki."
Nakaul-ulimek ni Joyce. Nakadumog.
"Dika ngamin makatuttutor,
Joyce. Binay-am latta koma ti panawen ken gundaway. Uray ta ammom metten.
Nakasiguradokan no bilang ania. Ken ammom met a nasamsam-it ti natutor ti
luomna a bunga. Ammom met a napimpintas ti ukradna ti rosas ken naay-ayamuom
daytoy no di nakettel a busel."
Intangwa ni Joyce ti rupana.
Inisemanna ni Roland. Natutor, nakasamsam-it nga isem a lallalo a bimmannelan ti
singin a kallidna.
"Maawatamon, Joyce?"
"Agaluadka, Roland, a. Sige,
sika ngarud ti agarem ta parigatenka man met. Liklikanka man met!"
"Uray man. Kaykayatko met no
kua." Iniseman ni Roland ni Joyce. Nakasusuabe nga isem. "Uray ta
ammok metten."
"Saur!" Simpeg ti kuddot
ni Joyce iti bakrang ni Roland. --O
(Naipablaak iti
LAILO Romances, Series 1, Number 1, 1995)
No comments:
Post a Comment